38. Over wijn die naar druiven smaakt.

Laat ik dit bericht eerst beginnen met u het allerbeste voor 2016 te wensen, dan trap ik daarna die schijnbaar open deur in!

U kent dat toch wel, die mooie, al dan niet ingewikkelde beschrijvingen over wat je allemaal wel niet aan een bepaalde wijn kunt ruiken?
Van alles zie je langs komen, maar zelden: druiven. Als je daar wat dieper over nadenkt is dat toch eigenlijk best vreemd. Er is echter een uitzondering:
de muscat.
“Ha!” zult u misschien denken, “die ken ik wel, daar heb ik wel eens van gehoord”. Dat kan, maar dat gaan we iets uitdiepen.

Vlnr:Gewurztraminer, Pinot gris, Pinot noir, Chasselas rouge, Chasselas, Riesling, Sylvaner, Pinot blanc en op de onderste rij Muscat rouge apg, Ottonel en blanc apg

De oudste muscat is de Muscat blanc à petits grains, welke naam aangehouden wordt, omdat de druif enerzijds het meest is aangeplant in Frankrijk en anderzijds omdat de definitieve oorsprong nog niet onomstotelijk vast staat. Uit oude geschriften en de genetische verwantschap met veel bestaande Griekse varianten meent men een Griekse afkomst te moeten afleiden. Maar het feit dat vrijwel alle bestaande afstammelingen in Italië hun oorsprong vinden zou op een Italiaanse oorsprong kunnen wijzen.  De druif is in verschillende landen natuurlijk onder zijn lokale naam bekend, zoals Moscato bianco(I), Gelber Muskateller (O en D) of Moscatel (Esp.). Het feit dat er ook nog kleur-varianten van wit tot rood bestaan, maakt de lijst synoniemen schier eindeloos. De bekendste afstammelingen zijn Muscat d’Alexandrie (waarover later meer) , Aleatico en de Moscato’s Giallo, rosa del Trentino en di Scanzo.

De Muscat bapg heeft , niet verrassend, kleine druiven in compacte trossen en heeft een duidelijk herkenbare geur, welke waarschijnlijk ook voor de naam gezorgd heeft, vanwege de gelijkenis met de geur van muskus. Middels analyses zijn er behoorlijke concentraties stoffen gevonden die ook in lelietjes van dalen en rozen voorkomen. En de wijn die er van gemaakt wordt doet ons het meest van alle wijnen aan druiven denken in geur en smaak. Deze Muscat is de meest geliefde, ondanks het feit dat hij helemaal niet gemakkelijk is in de wijngaard en ook het maken van een mooie droge wijn een uitdaging is. Maar hij kan erg goed tegen droogte en een paar druppeltjes bijgemengd in een (te) neutraal smakende wijn haalt deze vaak heel mooi op. Bekende wijnen van deze varieteit zijn de Muscat de Beaume-de-Venise, Frontignan, Lunel , du Cape Corse en Clairette de Die in Frankrijk en Moscato d’Asti en vele passito’s uit Italië en (Gelber) Muskateller uit Duitsland en vooral Oostenrijk.

Ondermeer de meeste Moscatel uit Spanje en Portugal, Zuid-Amerika, een deel van de Muscat de Rivesaltes en de Zibibbo uit Sicilië zijn synoniemen van Muscat d’Alexandrie , een kruising van Muscat bapg met Axina de tres bias. De laatste is een oud ras van tafeldruiven, bekend om zijn enorme omvang en opbrengsten. Deze eigenschappen zijn vererfd naar de Muscat d’A. De druif is dan ook zowel als tafeldruif,  om wijn van te maken, of voor de rozijnenproductie geschikt. Het uitgesproken aromatische karakter komt dan weer van zijn andere ouder, de Muscat bapg.

Een derde bekende “muscat” is de Muscat Ottonel, hoewel deze slechts zeer in de verte afstamt van de Muscat bapg. Maar doordat hij enige gelijkenis in de aroma’s vertoont, makkelijker te bewerken is , een grotere opbrengst geeft en iets beter geschikt is voor wat koelere streken heeft hij de Muscat bapg voor een groot deel vervangen in de Elzas en wordt hij veel gebruikt in o.a. de vroegere Oostblok-landen en het oosten van Oostenrijk.

Chassels rouge, gewurztraminer, pinot gris, pinot noir, Riesling, Pinot blanc, Sylvaner, Chasselas en op de onderste rij: Muscat rose apg, Muscat ottonel en muscat blanc apg

Hoewel de meeste bekende muscat-wijnen zoet tot zeer zoet zijn, zijn er tegenwoordig ook een aantal droge varianten, waarvan de Elzasser misschien wel de bekendste is. Tijdens een van mijn TV-optredens (vanaf min.21.30) liet ik de Dry Muscat van Cantina die Venosa zien als alternatief bij een oosterse maaltijd, waar je eigenlijk normaal een zoete variant zou verwachten. Deze droge variant is ook uitermate geschikt als aperitief, bij schaaldieren en pittige mediterane schotels! De zoete varianten zijn natuurlijk erg mooi bij blauwe kazen, desserts of foie gras.

Zoals gebruikelijk kunt u de genoemde wijnen nu met enige korting aanschaffen. Klik hier voor de aanbieding.