36. Niet alles is wat het lijkt….

In Süd-Tirol (Alto Adige) en Trentino is er een wijn gemaakt van druiven die men Schiava noemt in het italiaans. Ze hebben ook allemaal een duitse naam, maar die varieert: Grauvernatsch, Vernatsch en Edelvernatsch. Ik verkeerde in de veronderstelling, en zo had ik het van de wijnmakers ook begrepen, dat het hier om lokale varianten in naamgeving ging en de subtiele verschillen in smaak door het terroir te verklaren waren. Maar nu ik wat dieper er in duik voor dit artikel blijkt dat het wel degelijk over iets grotere verschillen gaat.

Eerst iets over de herkomst van de naam: Vernatsch zou stammen van het latijnse woord vernaculus, dat inheems of geboren betekent. Schiava van het latijnse sclavus, slaaf, wat dan weer zou slaan op de manier van aanplanten en dus niet duidt op een afstamming uit Slavonie, wat ook wel eens gesuggereerd wordt. Ook de theorie dat de druif zijn oorsprong heeft in Georgie en Armenie kan niet met DNA-onderzoek worden bevestigd. De naam waaronder de druif in Duitsland bekend is is Trollinger wat een verbastering is van Tyrolinger, stammend uit Tyrol. De oorsprong in Noord-Italie is wel de meest voor de hand liggende.

Er zijn 4 Schiava-soorten: gentile, grossa, grigia en lombardo. Deze blijken genetisch toch nog redelijk van elkaar te verschillen.
⇒Gentile of Edelvernatsch: kleine druiven uit Süd Tirol leveren een geurige, fruitige wijn met weinig tannine en een milde zuurgraad met hints van viooltjes en amandel.
⇒Grigia of Grauvernatsch: iets grotere en donkerdere druiven die een zelfde soort wijn levert als de Edelvernatsch, met misschien iets meer tannines en kleur. De naam komt van de grijzige waas die over de plantendelen hangt.
⇒Grossa of (Gross)Vernatsch (en de duitse Trollinger) is de meest voorkomende soort(o.a.ook in Lombardije, Valtellina, Duitsland en Japan). Zoals de naam al suggereert zijn de druiven en trossen een stuk groter en ze worden ook wel als tafeldruif gebruikt. De wijn lijkt sterk op die van de andere soorten.
⇒Lombardo. Deze soort stamt uit Lombardije en staat genetisch het verst van de anderen.De wijn wordt meestal gebruikt in blends met andere soorten.

Zoals gezegd komt de wijn van deze druiven vooral uit Lombardije, Süd-Tirol en Trentino. Hij is ook voor 85-90% naast Pinot noir en Lagrein, vertegenwoordigd in o.a.de Meraner, Bozener Leiten , Sankt Magdalener en Kalterer See.

De wijnen worden vooral door de lokale bevolking in de zomer gedronken, licht gekoeld. Aanbevolen bij antipasti, vleeswaren en de Italianen drinken hem vanwege zijn geringe en zachte tannines en milde alcohol- en zuurgraad ook wel bij vis. Dat zie je mij dus ook adviseren in mijn 4e TV-optreden (vanaf min.30)

Over de Arneis heb ik al eerder geschreven: dat verhaal vindt u hier.